Όταν ένας γιατρός συνταγογραφεί θεραπεία σε έναν ασθενή, λαμβάνει υπόψη πολλές παραμέτρους, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου ζωής του. Σύμφωνα με έρευνα του 2021, περίπου το 62% του πληθυσμού πίνει αλκοόλ στη χώρα μας. Επομένως, είναι λογικό οι γιατροί να πρέπει να συζητούν με τους ασθενείς το ζήτημα της συμβατότητας του αλκοόλ με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Αυτό συμβαίνει γιατί όλα τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν αιθανόλη - αιθυλική αλκοόλη, η οποία μπορεί να περιπλέξει τη θεραπεία και να προκαλέσει διάφορες δυσάρεστες επιπτώσεις κατά τη λήψη φαρμάκων. Θα μάθουμε ποιες παρακάτω.
Πώς επηρεάζουν τα φάρμακα το αλκοόλ;
Πρώτα απ 'όλα, είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε τον μηχανισμό δράσης της ίδιας της αιθυλικής αλκοόλης. Δεν είναι μυστικό ότι το αλκοόλ σε μεθάει. Αυτό συμβαίνει λόγω της καταστολής του νευρικού συστήματος από την αιθανόλη. Μπορεί να μειώσει την ευαισθησία στον πόνο, να προκαλέσει διέγερση ή, αντίθετα, αναστολή, και σε υψηλές συγκεντρώσεις ακόμη και να καταστείλει ζωτικά κέντρα στο σώμα.
Στο σώμα, η αιθυλική αλκοόλη υφίσταται μια διαδικασία βιομετατροπής υπό τη δράση ενζύμων (βιολογικά δραστικές ουσίες, καταλύτες για τις περισσότερες χημικές αντιδράσεις):
- Αλκοολική αφυδρογονάσηοξειδώνει την αλκοόλη σε ακεταλδεΰδη.
- Αφυδρογονάση αλδεΰδηςμετατρέπει την ακεταλδεΰδη σε οξικό οξύ, το οποίο συμμετέχει ενεργά στο μεταβολισμό.
Όσο πιο γρήγορα συμβαίνει αυτή η βιομετατροπή, τόσο λιγότερο επιβλαβείς είναι οι επιπτώσεις του αλκοόλ.
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν τη μετατροπή της αιθανόλης, αυξάνοντας τις τοξικές επιδράσεις του αλκοόλ.
Για παράδειγμα, η ουσία metamizole sodium επιβραδύνει τη διαδικασία οξείδωσης προς ακεταλδεΰδη, αυξάνοντας έτσι τον βαθμό και τη διάρκεια της δηλητηρίασης.
Υπάρχει επίσης ένας αριθμός φαρμάκων που εμποδίζουν την αφυδρογονάση της αλδεΰδης, η οποία, όπως περιγράφηκε παραπάνω, μετατρέπει την τοξική ακεταλδεΰδη σε «ασφαλές» οξικό οξύ: μετρονιδαζόλη, μερικές κεφαλοσπορίνες, διχλωροφαινύλιο και άλλα.Αυτές οι ουσίες αυξάνουν τις βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ.
Σπουδαίος! Ακόμη και μια μικρή δόση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της θεραπείας με αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσει σοβαρή δηλητηρίαση, η οποία συνοδεύεται από τα ακόλουθα συμπτώματα: πυρετός, δύσπνοια, ταχυκαρδία, ναυτία, έμετος, γενική κακουχία, αυξημένη εφίδρωση, τρόμος, πόνος στο στήθος, βαρύτητα στο κεφάλι, μια δια βίου αίσθηση άγχους, η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να πέσει.
Πώς επηρεάζει το αλκοόλ τα φάρμακα;
Η αιθυλική αλκοόλη στρεβλώνει την επίδραση πολλών φαρμάκων: σε ορισμένες περιπτώσεις αυξάνει την επίδρασή τους, σε άλλες την αποδυναμώνει.
Αντιπυρετικά και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Ο συνδυασμός ουσιών όπως παρακεταμόλη, ιβουπροφαίνη, νατριούχος μεταμιζόλη και τα ανάλογα τους με αιθανόλη στον οργανισμό έχει καταστροφική επίδραση στο συκώτι. Δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την εξουδετέρωση και την αποβολή των χημικών τοξινών που συσσωρεύονται και βλάπτουν τα ηπατικά κύτταρα. Και η συνδυασμένη πρόσληψη αλκοόλ και ακετυλοσαλικυλικού οξέος, επιπλέον, έχει αρνητική επίδραση στον γαστρικό βλεννογόνο και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ελκών στομάχου και εντέρου.
Ο συνδυασμός ιβουπροφαίνης με αλκοόλ επηρεάζει την πήξη του αίματος. Εάν εμφανιστεί αιμορραγία, ο χρόνος αυξάνεται τρεις έως τέσσερις φορές. Ο κίνδυνος γαστρεντερικής αιμορραγίας αυξάνεται σημαντικά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη απώλεια αίματος.
Σπουδαίος! Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα αναγραφόμενα φάρμακα περιλαμβάνονται συχνά σε πολλά παυσίπονα και φάρμακα ARVI. Η λήψη αυτών των φαρμάκων με αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ηπατική βλάβη.
Αντιβιοτικά
Η λήψη αντιβιοτικών σε συνδυασμό με αλκοόλ μπορεί να έχει δύο πιθανά αποτελέσματα:
- Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιβραδύνει ορισμένα ένζυμα που βοηθούν στην εξάλειψη των αντιβιοτικών. Αυτό αυξάνει τα επίπεδα αντιβιοτικών στο σώμα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη τοξικότητα και παρενέργειες.
- Η συχνή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να διεγείρει τη λειτουργία αυτών των ενζύμων, αντίθετα, το φάρμακο διασπάται πιο γρήγορα στον οργανισμό. Το επίπεδο στο αίμα του πέφτει και δεν προκύπτει το αναμενόμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει ότι το φάρμακο δεν μπορεί να νικήσει τη μόλυνση και οι μικροοργανισμοί μπορούν να αναπτύξουν αντοχή στα αντιβιοτικά.
Το πιο επικίνδυνο είναι ο συνδυασμός αλκοόλ με αντιβακτηριακά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της φυματίωσης: ισονιαζίδη, ριφαμπικίνη και άλλα φάρμακα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη μη αναστρέψιμων αλλαγών στο ηπατικό παρέγχυμα και άλλες σοβαρές συνέπειες. Παρεμπιπτόντως, τα αντιμυκητιακά φάρμακα λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο.
Η τελευταία γενιά αντιβιοτικών προκαλεί τέτοιες αντιδράσεις σε μικρότερο βαθμό, αλλά δεν μπορούν να αποκλειστούν περιπτώσεις ατομικής υπερευαισθησίας στα φάρμακα. Είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το φάρμακο παραμένει στο αίμα για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή της θεραπείας. Επομένως, είναι σημαντικό να μην πίνετε αλκοόλ για αρκετές ημέρες ή και εβδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας.
Προϊόντα καρδιάς
Η αλληλεπίδραση φαρμάκων αυτής της ομάδας (αδρενεργικοί αποκλειστές, καθώς και νιτρικά) με αλκοόλ ενισχύει την αγγειοδιασταλτική δράση (αγγειοδιαστολή), επομένως, μπορεί να συμβεί ξαφνική πτώση της αρτηριακής πίεσης με απότομη μετάβαση από την ξαπλωμένη θέση στην όρθια θέση. Συμπτώματα αυτής της ασθένειας: απώλεια συνείδησης, σοβαρή αδυναμία, «κηλίδες» που αναβοσβήνουν μπροστά στα μάτια, ναυτία, ασυντονισμός.
Για τους ίδιους λόγους είναι επικίνδυνος ο συνδυασμός αλκοολούχων ποτώναντιυπερτασικά φάρμακα- Μπορεί να υπάρξει απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης και κίνδυνος υποτασικής κρίσης.
Η λήψη έμμεσων αντιπηκτικών (φαινδιόνη, ομεφίνη ή νεοδικουμαρίνη), τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ή την πρόληψη θρόμβων αίματος, σε συνδυασμό με αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τις επιδράσεις των φαρμάκων. Υπάρχει υψηλός κίνδυνος εμφάνισης εσωτερικής αιμορραγίας. Αυτή η επίδραση είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε άτομα που πίνουν σπάνια αλκοόλ. Για όσους πίνουν τακτικά ισχυρά ποτά, είναι δυνατή μια αντίστροφη αντίδραση - αυξημένη ανοχή στις επιδράσεις αυτών των φαρμάκων, επιπλέον κίνδυνος θρόμβωσης.
Φάρμακα για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη
Ο συνδυασμός αλκοόλ με φάρμακα που μειώνουν το σάκχαρο του αίματος, ειδικά ινσουλίνη, είναι εξαιρετικά επικίνδυνος. Η αιθανόλη μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα κατά τη μετατροπή της και μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμαΥπογλυκαιμία- μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος δεν λαμβάνουν αρκετή ενέργεια για να λειτουργήσουν λόγω πολύ χαμηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Αυτό σχετίζεται με την ανάπτυξη επιπλοκών του κεντρικού νευρικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας των αισθήσεων και του κώματος.
Αντικαταθλιπτικά και ηρεμιστικά
Η αιθυλική αλκοόλη έχει παρόμοια δράση με τα αντικαταθλιπτικά - ενισχύει την επίδραση της δικής της σεροτονίνης στο φόντο μιας πιο ενεργής σύνθεσης ντοπαμίνης (ορμόνες ευχαρίστησης), καθώς αναστέλλει τη δραστηριότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η ταυτόχρονη λήψη αλκοόλ και αντικαταθλιπτικών μπορεί να επηρεάσει τους υποδοχείς σεροτονίνης και να οδηγήσει σε υπερβολική απελευθέρωση αδρεναλίνης. Αυτό είναι πολύ πιθανό όταν λαμβάνετε αναστολείς μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟΙ) και άλλα παρόμοια φάρμακα.
Επιπλέον, ο συνδυασμός αντικαταθλιπτικών με αλκοόλ έχει επιπλέον αρνητική επίδραση στο συκώτι, καθώς τα φάρμακα αυτής της ομάδας είναι αρκετά ηπατοτοξικά.
Τα ηρεμιστικά είναι ψυχοτρόπα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση του φόβου και του άγχους (π. χ. βενζοδιαζεπίνες) και έχουν υπνωτικά, χαλαρωτικά, ηρεμιστικά και σπασμολυτικά αποτελέσματα. Η ταυτόχρονη λήψη με αλκοολούχα ποτά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή κατάθλιψη του νευρικού συστήματος, που εκδηλώνεται με σοβαρή μέθη, διαταραχή συντονισμού και σκέψης.
Αντιισταμινικά
Οι πρώτες γενιές αυτής της ομάδας φαρμάκων χαρακτηρίζονται από έντονο ηρεμιστικό αποτέλεσμα και προκαλούν υπνηλία. Ο συνδυασμός τους με αλκοόλ προκαλεί τις ίδιες αντιδράσεις με τα ηρεμιστικά. Επιπλέον, η αιθανόλη εμποδίζει τη θεραπευτική δράση των αντιισταμινικών, επομένως οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν αλλεργικές αντιδράσεις παρά την έγκαιρη λήψη του φαρμάκου.
Ορμονικά φάρμακα
Δεν είναι λιγότερο επικίνδυνος ο συνδυασμός ιατρικών αναλόγων φυσικών ορμονών του ανθρώπινου ενδοκρινικού συστήματος (π. χ. τεστοστερόνη) με αλκοόλ. Τα ηπατικά ένζυμα, η δραστηριότητα των οποίων αυξάνεται από την αιθανόλη, καταστρέφουν τις κύριες ανδρικές ορμόνες και αυξάνουν τις συνέπειες της ανεπαρκούς ανδρογόνου λειτουργίας.
Συμπερασματικά, πρέπει να σημειωθεί ότι το άρθρο δεν περιγράφει όλες τις πιθανότητες αρνητικής αλληλεπίδρασης του αλκοόλ με τα ναρκωτικά, αλλά μόνο τις πιο συνηθισμένες. Επομένως, πρέπει πάντα να σκέφτεστε τις πιθανές συνέπειες και τους κινδύνους από την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Επίσης, μην ξεχνάτε ότι ένα δραστικό συστατικό μπορεί να παρασκευαστεί με διαφορετικές εμπορικές ονομασίες. Επομένως, για να αποφύγετε λάθη όταν επιλέγετε ένα φάρμακο και αποφασίζετε για τη συμβατότητά του με το αλκοόλ, συμβουλευτείτε πάντα το γιατρό σας!
Η καλύτερη σύσταση του γιατρού και η καλύτερη απόφαση του ασθενούς θα ήταν φυσικά η πλήρης αποφυγή του αλκοόλ κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής θεραπείας. Σε κάθε περίπτωση, ένας τέτοιος συνδυασμός μπορεί να επιβαρύνει επιπλέον το συκώτι.
Υγεία!